Sivrisinek

Allah Teâlâ’nın yarattığı küçük veya büyük her şeyde kudretinin tecellisi vardır. Kur’an-ı Kerim’de bizlere birçok örnek verilmiştir. Sivrisinekten deveye, sarı inekten örümceğe birçok hayvan Kitabımız’da geçmektedir. İbret almamız; yani Rabbimiz’in kudretine tekrar şahit olmamız ve O’na olan imanımızın güçlenmesi için verilen bu örneklerin her biri ayrı bir araştırma ve inceleme yapmamızı gerektirir. Bu sayımızda bu örneklerden biri olan “sivrsinek”leri, yaşamlarını ve ekosisteme olan faydalarını inceledik. Biiznillah bu örnek, en küçük canlıya bile ibret nazarıyla bakmamızı ve Rabbimize bir adım daha yaklaşmamızı sağlayacaktır.

اِنَّ اللّٰهَ لَا يَسْتَحْي۪ٓ اَنْ يَضْرِبَ مَثَلًا مَا بَعُوضَةً فَمَا فَوْقَهَاۜ فَاَمَّا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا فَيَعْلَمُونَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْۚ وَاَمَّا الَّذ۪ينَ كَفَرُوا فَيَقُولُونَ مَاذَٓا اَرَادَ اللّٰهُ بِهٰذَا مَثَلًاۢ يُضِلُّ بِه۪ كَث۪يرًا وَيَهْد۪ي بِه۪ كَث۪يرًاۜ وَمَا يُضِلُّ بِه۪ٓ اِلَّا الْفَاسِق۪ينَۙ

“Allah; bir sivrisineği, ondan daha da ötesi bir varlığı örnek olarak vermekten çekinmez. İman edenler onun, Rablerinden (gelen) bir gerçek olduğunu bilirler. Küfre saplananlar ise ‘Allah, örnek olarak bununla neyi kastetmiştir?’ derler. (Allah) onunla birçoklarını saptırır, birçoklarını da doğru yola iletir. Onunla ancak fasıkları saptırır. (Bakara Suresi, 26 ayet-i kerime)

Sivrisineklerin Farkı

Sivrisineklerin Farkı
  • Latince adları “culicidae familyası”dır.
  • Diğer sineklerle aynı gruba (diptera) aittirler fakat onlardan farklıdırlar. Uzun ince bacakları, büyük dillerinin bulunduğu kafaları ve genelde pullarla kaplı gövdeleri vardır.
  • Erkeklerin dişilerini bulabilmek için tüylerle kaplı antenleri vardır.
  • Yetişkin dişiler yumurtalarını beslemek için ev hayvanlarının ve insanların kanlarını emerler. Bunun için de kullandıkları uzun hortumları vardır.
  • Dişi sivrisinekler yumurtalarını çoğunlukla hareketsiz sulara bıraksalar da insan yapımı kuş banyoları, kovalar ve hatta çamur birikintisini bile tercih edebilirler.
  • Yavrular olgunlaşana kadar yaşadıkları sudaki küçük organizmalardan beslenirler. Bazı larvalar saldırgandır ve diğer sivrisinekleri yiyerek beslenirler.
  • Yetişkinleri genelde bulutlu ve güneşin az olduğu zamanlarda aktiflerdir. Çünkü güneşte kuruyup ölebilirler.
  • Aynı zamanda yetişkin sivriler çiçeklerdeki nektarla beslenirler.

Sivrisineklerin Ekosisteme Faydaları

Sivrisineklerin Ekosisteme Faydaları
  • Su üzerinde yaşayan sivrisinek larvaları, suda yaşayan bazı canlılar için besin kaynağıdır. Bu canlılar, tek hücreli algler gibi parçacıkları filtreleyip tüketirler.
  • Birçok balık algleri yiyemez ancak sudaki larvalar, algleri tüketip âdeta bedenlerinde paketledikleri için su ekosisteminde hayati değerleri vardır. Bu sayede suda aşırı yosunlaşma engellenmiş olur, besin zincirinin de devamı sağlanır.
  • Su ekosistemi dışında çok fazla sayıda kuş, yarasa ve örümceğin besin kaynağıdır. Özellikle birçok örümcek için ana besin kaynakları arasında olan sivrisinekler, besin zincirinin en alt taraflarındaki canlılar için önemli bir yere sahiptir. Bu durum, ekosistem içerisindeki denge rolüne de bir açıdan işaret eder.
  • Bazı bilim insanları özellikle Anopheles/Anofel cinsinin yok edilmesinin insan cinsi için yararlı olacağını düşünse de genel olarak sivrisineklerin varlığı ekosistemdeki dengeyi sağlar. Anopheles/Anofel cinsi ciddi sonuçları olan virüsleri bulaştırdıkları için tarihte büyük orduların yok olmasına sebep olmuştur. (Nemrut’u ve ordusunu yok edenler de bu türdendi.)

Sivrisinekler Neden ve Nasıl Isırırlar?

Sivrisinekler Neden ve Nasıl Isırırlar?
  • Yukarda belirttiğimiz gibi dişi sivrisinekler yumurtalarını besleyebilmek için kana ihtiyaç duyar ve bu yüzden ısırırlar.
  • Isırma esnasında salgıladıkları uyuşturucu bir sıvı sayesinde hiçbir şey hissedilmez. Aynı zamanda bu sıvı sayesinde kandaki pıhtılaşmayı durdururlar ve ihtiyaç duydukları kanı çekerler.
  • Kimi ısıracakları konusunda da seçicidirler:
    • 0 kan grubunu A grubundakilere göre daha fazla ısırırlar.
    • İnsanların salgıladığı karbondioksit yön bulmada yardımcılarıdır. Daha fazla karbondioksit salgılayanlar (mesela hamileler) özellikle dikkatlerini çeker.
    • İnsan terini, yüksek sıcaklığı ve bakterileri çok severler. Ayak bilekleri en fazla bakteri bulunduran yer olduğundan en çok ayak bileklerini ısırırlar.
    • Siyah, koyu mavi ve kırmızı renkler de dikkatlerini çeker.
    • Genetik faktörler nedeniyle daha çok ısırığa maruz kalanlar da vardır. Bazı insanların vücut kokuları direkt olarak sivrisinekleri çekmektedir.

 

Aslında bir bakımdan kanımızdan küçük damlalarla ekosistemin besin zincirinde dengeyi sağlıyoruz. Elbette bir sivrisineği bunca özellikle donatıp, ona nerelerde yumurtlayıp nerelerde besleneceğini öğreten Rabbimiz’dir. Bize düşense hidayete ulaşma yolunda bu örnekleri araştırıp imanımızı kuvvetlendirmektir.

0 Yorum

Bu içerik ile ilişkili bir yorum bulunmamaktadır.
Yorum Yap